Co-enzym Q10 bestaat al zo’n 2,5 miljard jaar

Volgens een Deens-Amerikaanse studie zou er zonder de molecule die bekend is als ubiquinon (co-enzym Q10) waarschijnlijk geen leven op aarde zijn geweest. De online nieuwssite van de Novo Nordisk Foundation (www.science.news.dk) publiceerde op 14 mei 2020 een artikel over de studie. Ubiquinon, een stof die wij als mensen in al onze cellen hebben, werd oorspronkelijk gemaakt door prehistorische bacteriën om te kunnen overleven. Lees hier meer over hun verbazingwekkende prestatie.

Bacteriën worden normaal gesproken niet met veel positiefs geassocieerd, maar we mogen zeker met waardering terugdenken aan de soort die ongeveer 2,5 miljard jaar geleden een kleine ‘machinale aanpassing’ doorvoerde om te kunnen overleven. De kleine maar essentiële verandering is de reden dat we hier zijn. Als enige bron van leven in die tijd ontwikkelden deze bacteriën de molecule die de wetenschap tegenwoordig als een van de belangrijkste elementen van de mitochondriën beschouwt, de energieproducerende ‘krachtcentrales’ in onze cellen.

Ubiquinon leidde tot snellere groei

Kennelijk was het een voordeel voor de bacteriën om van het ene type quinon naar het andere over te stappen. Wetenschappers hebben dat ontdekt door E. coli-bacteriën in het laboratorium te onderzoeken. Deze bacteriën gebruiken zowel naftaquinon als ubiquinon, afhankelijk van de zuurstofverzadiging in hun omgeving. Door ze genetisch te ‘resetten’ slaagden de wetenschappers erin om verschillende versies van de prehistorische bacteriën te maken. En plotseling konden ze duidelijk zien dat E. coli-bacteriën die naftaquinon gebruikten 30 procent minder snel groeiden dan de bacteriën die ubiquinon gebruikten. Met andere woorden, de bacteriën hadden een evolutionair voordeel bereikt door de naftaquinon door ubiquinon te vervangen.